HPV Aşısı Nedir? Kimler Yaptırabilir?
HPV, Papillomaviridae ailesinden çift sarmallı DNA virüsüdür. Cinsel yolla bulaşan bu hastalığı önlemek için henüz cinsel birliktelik yaşamadan aşı olmak gerekir. Bu noktada merak edilen “HPV aşısı nedir?” sorusuna; human papillomavirus adı verilen virüse karşı etkili koruma sağlayan aşı türüdür, şeklinde yanıt vermek mümkündür. Aşı tedavisi, HPV'nin neden olduğu enfeksiyonları ve buna bağlı gelişen hastalıkları önlemek amacıyla uygulanır. Genital siğillerin tedavisinde kullanılan aşı, aynı zamanda; rahim ağzı, vulva, penis, anüs, orofaringeal gibi ciddi kanser türlerine yol açan HPV türleri üzerinde de etkilidir. Cinsel temas öncesinde, 15 ila 45 yaş arasındaki bireylerin aşı olması, daha etkili bir koruma sağlar. İşlem, genellikle iki veya üç doz halinde uygulanır ve kişiyi belirli HPV tiplerine karşı korur. Özellikle cinsel yolla bulaşan hastalıkların önüne geçmede önemli bir rol oynar. Ayrıca aşının rahim ağzı ve diğer HPV kaynaklı kanserlerin gelişme riskini azalttığı da bilinenler arasındadır.
HPV Enfeksiyonu Tanısı Nasıl Konur?
HPV enfeksiyonu semptomları, gizli seyreden bir yapıya sahip olduğu için tespit edilmesi zordur. Bu nedenle düzenli doktor muayeneleri ve rutin kontroller, erken tanı ve tedavi için oldukça önemlidir. HPV tanı için standart genital muayene veya pap smear testleri yapılır. Özellikle rahim ağzı kanserlerinin erken teşhisinde kullanılan pap smear testlerinde alınan örnekler analiz edilerek eldeki bulgular değerlendirilir. HPV enfeksiyonunun bazı türleri, bağışıklık sisteminin doğal süreciyle birlikte vücuttan atıldığı için bu gibi durumlarda tedaviye gerek duyulmaz. Yüksek risk taşıyan virüs türleri ise kendiliğinden iyileşmediği gibi farklı hastalıklara sebep olabilir. Bu sağlık sorunları arasında, enfekte dokularda anormal doku büyümeleri ve zamanla kansere dönüşebilecek lezyonların gelişmesi gibi problemler yer alır. Yaşanan durum yalnızca genital bölgeyle sınırlı değildir; virüsün türüne bağlı olarak cilt siğilleri, ses tellerinde siğiller, anüs, penis, vajina, vulva veya gırtlak kanseri gibi farklı sağlık sorunlarının tetiklenmesi de ihtimaller dahilindedir. Bu nedenle HPV aşısı yapılması, virüslerin bulaşma oranını düşürmesi, rahim ağzı ve diğer bazı kanserlerin görülme sıklığını azaltması açısından kritik öneme sahiptir.
HPV Nasıl Bulaşır?
HPV aşısı nedir ve nasıl bulaşır gibi konularda toplumsal farkındalık oluşturmak, hastalığın yayılmasını önlemek adına mühim bir yere sahiptir. HPV, cinsel yolla bulaşabilen bir virüs olmasının yanı sıra tensel temas yoluyla da insanlara geçebilir. Özellikle cinsel temas sırasında enfekte kişinin cildiyle temas eden birinin, HPV’ye maruz kalarak farkında olmadan virüsü yayma ihtimali vardır. HPV aşısının erken yaşta yapılması, çocukların yetişkinlikte aktif cinsel yaşamlarına başladıklarında virüse karşı korunmalarını sağlar. Enfekte olmadan yapılan aşılar, kişinin daha sonraki yaşamında HPV enfeksiyonu görülme riskini azaltır ve olası kanser gelişimini önemli ölçüde önler.
HPV Aşısının Koruyuculuğu Nedir?
Erken aşılanma, HPV enfeksiyonlarını ve ilişkili kanser riskini azaltmada önemli bir rol oynar. Genç yaşta yapılan
aşılar, bağışıklık sisteminin en etkili şekilde tepki vermesini destekler. HPV aşısının koruyuculuğuna dair bilgiler
aşağıdaki gibidir:
Erken yaşta aşılanan kişiler, söz konusu virüs türlerine maruz kaldıklarında hastalık etkilerine karşı
bağışıklık kazanır.
Yapılan bilimsel araştırmalar, HPV aşısının minimum 10 yıla kadar koruma sağladığını göstermiştir.
Aşının; kız çocuklarında siğilleri ve kanser türlerini %86, gençlerde ise %71 oranında azalttığı tespit
edilmiştir.
Aşılanma sonrası rahim ağzı kanserlerinde %40 oranında düşüş sağladığı görülmüştür.
Rutin muayene ve pap smear testlerine devam edilmesi, risk taşıyan diğer HPV türlerinin erken tespit edilmesinde önemlidir.
HPV Aşısı Hangi Durumlarda Yapılır?
HPV aşısı, 9-45 yaş aralığındaki kişileri virüsün sebep olacağı olumsuz sonuçlardan korumak adına yapılan bir aşıdır. HPV’nin neden olduğu hastalıklar, toplum sağlığını ilgilendiren oldukça kritik bir konudur. Bilhassa çocukların aşılanması, ileride sağlıklı cinsel yaşama sahip olmaları ve hastalığı yaymamaları açısından oldukça mühimdir. Aynı zamanda doktorların gerekli gördüğü her durumda yaş sınırlaması olmaksızın uygulanması gerekir. HPV aşısının erken yaşta yapılması, çocukların enfeksiyondan korunmasına yardımcı olur ve ileride cinsel yolla bulaşan hastalıkların görülme riskini azaltır. Ayrıca toplumda virüsün yayılmasını kontrol altında tutarak ciddi sağlık sorunlarının önlenmesine katkıda bulunur. Anadolu Sağlık Merkezi hasta odaklı yaklaşımı ve başarılı tedavi yöntemleriyle HPV enfeksiyonuyla mücadele ederek hastaların sağlığını korumayı amaçlar. Aşının etkili bir şekilde uygulanması ve hastaların bilgilendirilmesi konusunda farkındalık sahibi bir yaklaşım sergiler. www.anadolusaglik.org adresi üzerinden daha detaylı ve kapsamlı bilgilere ulaşmanız mümkündür.